Powstanie Wielkopolskie

Zbliża się kolejna rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Warto więc przypomnieć sobie historię tego wydarzenia. 27 grudnia 2020 przypada 102 rocznica wybuchu tego zwycięskiego powstania.

Był to spontaniczny ruch w samym Poznaniu w czasie, gdy do miasta przyjechał Ignacy Jan Paderewski, który przerodził się w regularną wojnę z Niemcami. Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych (Bydgoszcz, Piła) i południowo-wschodnich (Leszno, Rawicz) obrzeży. Walki powstańcze w 1918r. wybuchały w zasadzie oddolnie – w poszczególnych miejscowościach Wielkopolski przeciwko Niemcom występowały lokalne organizacje społeczne, patriotyczne, skupione np. wokół „Sokoła”, towarzystw gimnastycznych i skautingu. Początkowo niejednokrotnie chaotycznie, z czasem przyjmowało to formę zorganizowanych akcji, dowodzonych przez byłych wojskowych. Decyzja o podjęciu walki wynikała z przeświadczenia, że Wielkopolska jest pomijana w planach politycznych dotyczących powojennej Polski.

Początkowo na czele powstania stanął kpt. Stanisław Taczak, a w połowie stycznia zastąpił go przysłany przez Józefa Piłsudskiego gen. Józef Dowbór – Muśnicki. Do 15 stycznia 1919r. polskie oddziały wyzwoliły prawie całą Wielkopolskę, z wyjątkiem części obrzeży na północnym zachodzie i południu. Walki zostały zawieszone po zawarciu rozejmu w Trewirze 16 lutego 1919r. Do dokumentu, podpisanego wówczas przez Niemcy i państwa ententy, dodano –pod wpływem wystąpień Romana Dmowskiego – punkt mówiący o zakończeniu walk z Polakami. Potyczki trwały jednak aż do czerwca 1919 r., kiedy to na mocy traktatu wersalskiego Wielkopolska została włączona do odradzającego się państwa polskiego. Oddziały powstańcze zostały w maju 1919 r. wcielone do Wojska Polskiego, brały udział w wojnach o granice w latach 1919–1921. Wielu powstańców zasiliło fronty Powstań Śląskich.

Powstanie Wielkopolskie przyczyniło się dozmiany przebiegu zachodniej granicy. Gdyby nie wybuchło – status większości terenów Wielkopolski byłby zupełnie inny.

Zachęcamy do udziału w akcji #ŻYCZENIANA102 , którą organizuje Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. Akcja polega na przesłaniu życzeń z okazji Powstania Wielkopolskiego.

 Film został zrealizowany w 2018 roku na konkurs organizowany w Poznaniu w 100 rocznicę wybuchu powstania. Przygotowali go uczniowie ZSŁ (obecnie już absolwenci) pod opieką pani Eweliny Kawczyńskiej i pana Jordana Kurca.